RAMA KOMPETENCJI CYFROWYCH DIGCOMP

Standard wymagań kompetencji cyfrowych określony w „Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014-2020” został przygotowany na podstawie wyników projektu DIGCOMP, zrealizowanego przez Institute for Prospective Technological Studies w Sevilli, na podstawie analizy dotychczasowych ram kompetencji cyfrowych, przeprowadzonej w ramach unijnego projektu DIGCOMP, która umożliwiła przygotowanie ramy kompetencji informatycznych i informacyjnych (Digital Competence Framework). Rama o której mowa, została w wersji 1.0 (na której oparta jest wersja polska) opublikowana w roku 2013 (http://ftp.jrc.es/EURdoc/JRC83167.pdf). Jak piszą we wspomnianym dokumencie jego autorzy (pkt. 1.3): „The outputs that are proposed here are the result of an intensive and diversified consultation process. However, this remains a conceptual framework, as it has never been piloted nor implemented. A subsequent step for this proposal would be to try the framework in practice, and to amend and refine it according to feedback from practitioners and users.”

Twórcy ramy DIGCOMP zorientowali się, iż nie przystaje ona w żaden sposób do tworzonych w Unii Europejskiej Europejskich Ram Kwalifikacji, którym odpowiada także – tworzona w Polsce – Polska Rama Kwalifikacji. Dali temu wyraz na spotkaniu w dniu 15 czerwca 2015 r w Brukseli (prezentacja ze spotkania – http://www.slideshare.net/vuorikari/et2020-wg-digcomp-and-8-levels-of-learning-outcomes), na którym zapowiedziano rychłe opracowanie wersji 1.1 ramy DIGCOMP, rozłożonej – zgodnie z założeniami Europejskich Ram Kwalifikacji – na 8 poziomów (slajd 40 pokazany poniżej). Dodatkowo zasugerowano, że ze względu na przeznaczenie ramy DIGCOMP dla szerokich rzesz społeczeństwa, dwa najwyższe poziomy powinny zostać niewypełnione, jako że charakteryzują umiejętności zawodu informatyka.

Wersja 1.1 ramy DIGCOMP nigdy nie powstała a  jej autorzy na konferencji w Brukseli w dniu 9 lutego 2016 r. (http://www.slideshare.net/vuorikari/digital-competence-framework-for-citizens-digcomp-state-of-play-and-next-steps) zapowiedzieli wersję 2.0.

Dotychczasowe poziomy A, B, C ramy z wersji 1.0 miały odpowiadać poziomom 1-6 Europejskiej Ramy Kwalifikacji, zaś poziomy 7-8 miały objąć kompetencje „wysoko specjalizowane”.

W czerwcu 2016 r. Komisja Europejska opublikowała – w części konceptualnego modelu odniesienia – wersję 2.0 ramy kompetencji cyfrowych DIGCOMP (jej polskie tłumaczenie, zrealizowane przez ECDL Polska, można znaleźć tutaj). Podkreślono, że jest to rama kompetencji dla obywateli, w odróżnieniu od ram dla użytkowników czy informatyków-profesjonalistów. Część druga, zawierająca opisy poziomów zaawansowania (oznaczona jako wersja 2.1), została opublikowana w Brukseli w maju 2017 r.. Więcej informacji o ramie kompetencji cyfrowych DIGCOMP można znaleźć na polskojęzycznej stronie http://digcomp.org.pl/.

Poniższa tabela zawiera zaktualizowane w wersji 2.0 (i 2.1) nazwy obszarów kompetencji (nadal jest ich 5) i poszczególnych kompetencji ramowych (nadal jest ich 21). Zmiany w stosunku do wersji 1.0 z roku 2013 zaznaczono kursywą i przekreśleniem.

Najważniejszą zmianą jest rozszerzenie obszaru Informacja o umiejętność korzystania z danych i obszaru Komunikacja o współpracę (online). Podkreślono też cyfrowy charakter treści, których kompetencje dotyczą. Kompetencję Ochrona danych osobowych rozszerzono o ochronę prywatności. Uszczegółowione zostały opisy poszczególnych kompetencji ramowych.
Dużo większe zmiany pojawią się w drugiej części opracowania, gdyż (zgodnie z zapowiedziami) zamiast 3 poziomów zaawansowania rama będzie rozpisana na osiem poziomów zaawansowania, zgodnie z Europejską i Polską Ramą Kompetencji, przy czym dwa najwyższe nie będą dotyczyć powszechnych kompetencji cyfrowych „dla obywateli”.

Poniżej przedstawiamy pełny model pojęciowy ramy DIGCOMP w wersji 2.0 i 2.1:

Pamiętać trzeba, że standard wymagań kompetencji cyfrowych, określony w „Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014-2020”, oparty jest na wersji 1.0 ramy DIGCOMP.

W maju 2018 roku Komisja Europejska wydała w języku angielskim przewodnik użytkownika po ramie kompetencji cyfrowych DigComp pt. „DigComp into Action – Get inspired, make it happen”, który ma za zadanie wspierać użytkowników we wdrażaniu tej ramy, między innymi przez pokazanie  udanych implementacji z wielu krajów Europy. Opisano 20 różnych narzędzi i 30 studium przypadku. Jednym z nich jest nasz polski projekt ECDL Profile DIGCOMP, opisany jako projekt C22 na stronach 114-115.